φράτηρ

φράτηρ
-ερος, και δωρ. τ. φρατήρ, -ήρος, και ιων. τ. φρήτηρ, -ος, και φράτωρ, -ορός, ὁ, Α
1. μέλος φράτρας
2. είδος μικρού πτηνού («τὸ γένος κοσσύφων φράτωρ», Αιλ.)
3. (κατά τον Ησύχ.) «ἀδελφός»
4. φρ. α) «φύω φράτερας» — ωριμάζω ως πολίτης, γίνομαι ώριμος πολιτικά (Αριστοφ.)
β) «φράτερες τριωβόλου» — οι Αθηναίοι δικαστές (Αριστοφ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ανάγεται στην ΙΕ ρίζα *bhrāter- «αδελφός, συγγενής εξ αίματος» και συνδέεται με: αρχ. ινδ. bhrātar-, αβεστ. brātar-, λατ. frater (πρβλ. γαλλ. frere, ιταλ. fratello), γοτθ. brōpar, αρχ. άνω γερμ. bruoder (πρβλ. γερμ. Bruder), αγγλοσαξ. brōpor, αρχ. ιρλδ. brāth(a)ir (πρβλ. αγγλ. brother). Αξιοσημείωτο είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι η λ. αυτή, η οποία απαντά στις υπόλοιπες ΙΕ γλώσσες με την αρχική σημ. «αδελφός», στην Ελληνική (με εξαίρεση τους δύο τ. τού Ησύχ.: φράτωρ
ἀδελφός και φρήτηρ
ἀδελφός) δεν διατήρησε τη σημ. αυτή, αλλά χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει τα μέλη μιας φατρίας, μιας αδελφότητας, τα οποία συνδέονταν μεταξύ τους με φυλετικούς ή, συχνά, και οικογενειακούς δεσμούς, κυρίως όμως με σχέσεις αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι η σημασιολογική αυτή εξέλιξη, η οποία είχε πιθ. συντελεστεί ήδη στην ΙΕ, συνοδεύθηκε στην Ελληνική και με ορισμένες μορφολογικές διαφοροποιήσεις τού τ. φράτηρ ως προς τον τονισμό και την κλίση σε σχέση με άλλες λ. που δηλώνουν πρόσωπα συγγενικά, πρβλ. φράτηρ, φράτερος, φράτερες, σε αντιδιαστολή προς τα πατήρ: πατρός: πατέρες, μήτηρ: μητρός: μητέρες κ.λπ. Τέλος, παρλλ. προς τον τ. φράτηρ απαντά και ο τ. φράτωρ, -ορος, με κλίση κατά τα αρσ. σε -ωρ, -ορος (πρβλ. ῥήτωρ, -ορος)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • φράτηρ — φρά̱τηρ , φράτηρ member of a masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • αδελφός — ο (Α ἀδελφός) (και επίθ. ός, ή, ό(ν), Ν και αδερφός) Ι. ουσ. 1. αυτός που έχει με κάποιον άλλο την ίδια μητέρα 2. αυτός που έχει κοινούς και τους δύο γονείς με κάποιον άλλο ή κοινό τον ένα μόνο από αυτούς 3. αυτός που ανήκει στο ίδιο έθνος ή στην …   Dictionary of Greek

  • φατρία — η, ΝΜΑ, και αττ. τ. φρατρία, και ιων. τ. φρητρία, και φητρία, Α νεοελλ. ομάδα ανθρώπων, στους κόλπους μεγαλύτερης ομάδας, ιδίως πολιτικής, από την οποία αποχωρίζονται για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα νεοελλ. μσν. στον πληθ. οι φατρίες …   Dictionary of Greek

  • φράτρα — και φάτρα και ιων. τ. φρήτρη και φήτρη και δωρ. τ. πάτρα, ἡ, Α 1. (με πολιτική σημ.) αδελφότητα 2. (κατά τους ηρωικούς χρόνους) γένος, φυλή («κρῖν ἄνδρας... κατὰ φρήτρας, ὡς φρήτρη φρήτρῃφιν ἀρήγῃ», Ομ. Ιλ.) 3. (κατά τους ιστορικούς χρόνους)… …   Dictionary of Greek

  • Phratry — A phratry (Greek: φ(ρ)ατρία, English translation: brotherhood , kinfolk , derived from φρατήρ meaning brother ) was an anthropological term for a kinship division consisting of two or more distinct clans which are considered a single unit, but… …   Wikipedia

  • Phrygian language — Infobox Language name = Phrygian region = Central Asia Minor extinct = Fifth century familycolor = Indo European iso2=ine iso3=xpgThe Phrygian language was the Indo European language of the Phrygians, a people from Thrace who later migrated to… …   Wikipedia

  • Чередование звуков — совершающиеся в языке звуковые изменения, комбинаторные (см.) и спонтанеические (см.). Происходят они лишь при наличности известных условий. Так, комбинаторные звуковые изменения возникают лишь под влиянием тех или других фонетических факторов… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Deutsche Sprachgeschichte — Die historische Entwicklung des deutschen Sprachraumes Das deutsche Sprachgebiet um 19 …   Deutsch Wikipedia

  • Erste Lautverschiebung — Die Erste Lautverschiebung ist ein grundlegendes Lautgesetz, das im Jahre 1822 von Jacob Grimm formuliert wurde (daher Grimm s Law im Englischen). Bereits 1806 war dieses Lautgesetz von Friedrich von Schlegel bzw. 1818 von Rasmus Christian Rask… …   Deutsch Wikipedia

  • Grimms Gesetz — Dieser Artikel ist größtenteils eine Übersetzung des Artikels Grimm s Law aus der englischsprachigen Wikipedia. Die Erste Lautverschiebung ist ein Lautgesetz, das von Jacob Grimm, dem älteren der Brüder Grimm, formuliert wurde (daher Grimm s Law… …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”